Trong Đông y, gan (can) được coi là một trong những cơ quan quan trọng nhất, chịu trách nhiệm cho nhiều chức năng sinh lý và tâm lý của cơ thể. Tôi liệt kê một số vai trò chính của gan trong Đông y (Lưu ý là hơi dài nhưng tôi sẽ viết dễ hiểu)
Quản lý khí (khí cơ)
- Điều hòa khí huyết: Gan chịu trách nhiệm điều hòa và duy trì lưu thông khí huyết trong cơ thể. Khi chức năng gan bình thường, khí huyết lưu thông thuận lợi, giúp cơ thể khỏe mạnh và cân bằng.
- Giảm căng thẳng và lo âu: Khí gan thông suốt giúp tâm lý ổn định, giảm căng thẳng và lo âu.
Dự trữ và điều tiết máu
- Dự trữ máu: Gan có chức năng dự trữ máu và giải phóng máu khi cơ thể cần, đặc biệt là trong các hoạt động mạnh hoặc khi cần sức mạnh tức thời.
- Nuôi dưỡng các cơ quan: Máu được lưu thông và cung cấp đầy đủ đến các cơ quan và mô, giúp nuôi dưỡng và duy trì chức năng của chúng.
Chuyển hóa và bài tiết độc tố
- Thanh lọc cơ thể: Gan trong Đông y cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thanh lọc và loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể, giúp duy trì sự sạch sẽ và cân bằng nội môi.
Quản lý các cơ quan cảm giác
- Mắt: Gan được coi là có mối liên hệ mật thiết với mắt. Một gan khỏe mạnh sẽ giúp mắt sáng và nhìn rõ.
- Gân và móng: Gan cũng liên quan đến sức khỏe của gân và móng. Gan mạnh giúp gân khỏe và móng chắc.
Điều hòa cảm xúc
- Cảm xúc và tâm trạng: Gan có mối liên hệ chặt chẽ với cảm xúc, đặc biệt là tức giận và bực bội. Khi khí gan bị ứ trệ, người ta dễ dàng cảm thấy tức giận, bực bội và khó chịu.
- Tinh thần: Gan khỏe mạnh giúp tinh thần thoải mái, tránh được các trạng thái tâm lý tiêu cực như trầm cảm và lo âu
Ảnh hưởng đến giấc ngủ
- Chất lượng giấc ngủ: Gan có vai trò quan trọng trong việc duy trì giấc ngủ ngon. Khi gan bị rối loạn, người ta có thể gặp khó khăn trong việc ngủ ngon, dễ tỉnh giấc giữa đêm và có giấc ngủ không sâu, bốc hỏa đổ mồ hôi
Liên hệ với các cơ quan khác
- Quan hệ mật thiết với tim (tâm): Gan có mối quan hệ mật thiết với tim trong việc điều hòa và lưu thông máu. Sự phối hợp nhịp nhàng giữa gan và tim giúp duy trì sức khỏe tổng thể.
- Liên kết với phổi (phế) và dạ dày (vị): Gan cũng tương tác với các cơ quan khác như phổi và dạ dày, hỗ trợ chức năng tiêu hóa và hô hấp.
Đối phó với bệnh tật
- Bệnh gan trong Đông y: Các vấn đề về gan trong Đông y thường được chẩn đoán dựa trên các triệu chứng như đau bụng, khó tiêu, mệt mỏi, đau đầu, căng thẳng và mất ngủ.
Để nhận biết gan đang có vấn đề, bà con có thể chú ý đến các dấu hiệu sau:
- Mệt mỏi và suy nhược: Cảm thấy mệt mỏi không rõ nguyên nhân, thiếu năng lượng dù đã nghỉ ngơi đủ.
- Vàng da và mắt: Da và lòng trắng mắt chuyển màu vàng.
- Đau hoặc khó chịu ở vùng bụng: Đặc biệt là ở phía trên bên phải, dưới xương sườn.
- Nước tiểu sẫm màu: Nước tiểu có màu sẫm hơn bình thường.
- Phân nhạt màu hoặc phân có màu đất sét: Thay đổi màu sắc phân.
- Ngứa da: Ngứa toàn thân mà không rõ nguyên nhân.
- Sưng phù: Phù nề ở chân và mắt cá chân.
- Buồn nôn hoặc ói mửa: Thường xuyên cảm thấy buồn nôn hoặc ói mửa.
- Chán ăn và giảm cân không rõ lý do: Mất cảm giác thèm ăn và giảm cân bất thường.
- Dễ bầm tím và chảy máu: Dễ bị bầm tím hoặc chảy máu hơn bình thường.
- Thay đổi tâm trạng và tinh thần: Rối loạn giấc ngủ, mất trí nhớ, khó tập trung hoặc thay đổi tính cách.
Vì thế, khi chữa mất ngủ, tạng gan là tạng ảnh hưởng trực tiếp đến giấc ngủ, tôi sẽ hướng dẫn bà con dùng thuốc sao cho đào thải được hết độc tố trong gan, hỗ trợ lưu thông khí huyết và cân bằng hoạt động của các tạng phủ.
Làm sao để tăng cường chức năng của gan (ăn uống, sinh hoạt, tập luyện,…) thế nào thì tôi sẽ lên bài chia sẻ tiếp theo. Bà con nhớ theo dõi nhé.
Chủ đề được quan tâm